มะขามเปรี้ยว เป็นไม้ผลพื้นบ้านที่ขึ้นอยู่ตามสถานที่ทั่วๆ ไป
มีถิ่นกำเนิดอยู่ในทวีปแอฟริกาแถบประเทศซูดาน
ต่อมามีการนำเข้ามาปลูกในประเทศแถบเขตร้อนของเอเชีย
เป็นไม้ผลที่ขึ้นง่ายไม่ต้องดูแลมาก
มีคุณประโยชน์มาก และมีสรรพคุณทางสมุนไพรเป็นยาระบายที่ดีเยี่ยม
นำมาประกอบอาหารได้มากมายสามารถแปรรูปได้หลายอย่าง
มะขามเปรี้ยวยักษ์เกิดจากการกลายพันธ์มาจากมะขามกระดาน ขนาดใหญ่ 4-5 ฝัก/กก.
การผลิตมะขามเปียกส่วนใหญ่นั้นเป็นการผลิตในระดับครัวเรือน
ตลาดในประเทศของมะขามเปียกนั้นเป็นที่นิยมอย่างมาก
ซึ่งกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรมีการคิดค้นการแปรรูปมะขามเปรี้ยวในรูปแบบต่างๆ
ทั้งในรูปของเครื่องปรุงรส โดยเฉพาะอาหารไทยๆหลากหลายประเภท
และผลิตภัณฑ์มะขามแปรรูป เช่น มะขามคลุกน้ำตาล มะขามดอง มะขามแช่อิ่ม ท็อฟฟี่มะขาม เป็นต้น
รวมทั้งแปรรูปเป็นเครื่องสำอาง โดยเฉพาะครีมมะขามสำหรับล้างหน้า ซึ่งได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก
นับว่าเป็นการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับมะขามเปรี้ยวมากกว่าการบริโภคเฉพาะในรูปของมะขามเปียกเท่านั้น
ปัจจุบันมะขามเปรี้ยวเป็นที่ต้องการของต่างประเทศสูง
ตลาดส่งออกสำคัญ คือ สหรัฐอเมริกา สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ปากีสถาน ซาอุดิอาระเบีย คูเวต เป็นต้น
โดยเฉพาะประเทศทางตะวันออกกลางนิยมบริโภคมะขามเปียกเพื่อดับกระหายน้ำได้
ตลาดส่งออกมะขามเปียกจะมีการขยายตัวอย่างต่อเนื่อง
อันเป็นผลมาจากความนิยมบริโภคอาหารไทยในต่างประเทศ
และการอพยพย้ายถิ่นของแรงงานไทย
รวมทั้งนักธุรกิจไปตั้งถิ่นฐานในต่างประเทศด้วย
บางปีที่มะขามเปรี้ยวในบ้านเราขาดแคลน
โรงงานประเภทน้ำพริกก็จะซื้อมะขามเข้ามาจากพม่า จากลาว หรือจากเขมร
สมัยก่อนมะขามเปรี้ยวเป็นไม้ผลที่ถูกคนมองข้าม เพราะเปรียบเสมือนไม้ข้างถนนที่คนไม่ค่อยให้ความสำคัญ
และด้วยค่านิยมที่ว่า ต้นมะขามมีขนาดใหญ่ ปิดบังทิวทัศน์ ใบร่วงสร้างความสกปรกในบ้าน
ต้นมะขามเปรี้ยว จึงถูกตัดไปทำเฟอร์นิเจอร์
ทำเขียง
เผาถ่าน โดยไม่ได้คำนึงถึงประโยชน์และคุณค่าของมะขามเปรี้ยว
ดังนั้น ทางสำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อการเกษตรกรรมจังหวัดลำพูน
ได้เล็งเห็นความสำคัญของมะขามเปรี้ยว
จึงได้ส่งเสริมให้ปลูกในที่ดินของเกษตรกร
เพื่อไว้ใช้สอยในครัวเรือนและสร้างรายได้
อีกทั้งเป็นการช่วยกันสร้างป่า ลดสภาวะโลกร้อน
ในเชิงเศรษฐกิจและการตลาด ห้างหุ้นส่วนจำกัด ศิริวัฒนาวานิช
ได้ดำเนินการส่งเสริมการปลูก
การฝึกอมรมด้านการแปรรูป เช่น มะขามดอง มะขามแช่อิ่ม มะขามคลุกน้ำตาล มะขามกวน
และรับซื้อผลิตภัณฑ์
ตลอดจนการรับซื้อฝักดิบ ฝักแก่ มะขามเปียก เพื่อนำส่งเข้าโรงงานแปรรูป
ในนามห้างหุ้นส่วนจำกัดศิริวัฒนาวานิช ขอขอบพระคุณทุกท่านเป็นอย่างสูง
“ มะขามเปรี้ยวยักษ์ พืชเศรษฐกิจ ทางเลือกใหม่สำหรับเกษตรกรไทย ”